Teken zijn er tegenwoordig vrijwel het hele jaar door en ze zijn overal. Niet alleen in het bos, maar ook op de hei, in de duinen en in tuinen en parken. Je vindt ze vooral op plaatsen waar de kans dat ze een fijne bloeddonor kunnen vinden het grootst is. Dus waar muisjes, egeltjes, konijnen, merels (en dus ook je kat of je hond!) graag verblijven, zul je ook teken aantreffen.
De kans dat je zelf door een teek gebeten wordt is best groot. Kinderen tot 18 jaar lopen zo’n 375.000 tekenbeten per jaar op! We weten niet hoeveel kinderen gebeten worden, omdat veel kinderen meer dan één tekenbeet tegelijk of in de loop van een jaar oplopen. Maar onthoud dat als er ergens één teek is, dan zijn er bijna altijd meer!
Je kunt proberen een tekenbeet te voorkomen door de volgende regels in acht te nemen: (voor je werkstuk of presentatie zou je alleen de kopjes kunnen gebruiken!)
Teken bevinden zich meestal in de buurt van de grond; in bladafval, gras, bloemen, planten en struiken tot een hoogte van 1,5 meter. Ze houden van een bodem die vochtig blijft en zitten vaak tussen de bladeren, op grassprietjes of op takjes. Blijf tijdens het wandelen op de paden, uit de buurt van overhangend groen en vermijd die berg bladafval in je tuin.
Draag bij verblijf in het groen, lichaam bedekkende, licht gekleurde kleding. Teken zijn op lichte kleding beter zichtbaar. Draag lange mouwen, die goed aansluiten rond je polsen, stop je shirt in je broek, draag een lange broek, stop je broekspijpen in je sokken en draag gesloten schoenen. Draag een hoed of pet. Dat is vooral belangrijk voor kleine kinderen, want teken kruipen bij kinderen graag op het hoofd en in de nek. Doe lang haar vast of stop het in je hoed of pet.
Door het gebruik van een tekenspray wordt het risico op een tekenbeet verkleind, maar een tekenbeet is nog steeds mogelijk! Uit studies blijken sprays met DEET, IR3535, picaridine of citroen-eucalyptus olie (citrodiol) het meest effectief.
Lees altijd goed de gebruiksaanwijzing en let op of het ook geschikt is voor kinderen en dieren (en welke dieren!), voordat je teken-afweerspray bij hen gebruikt!
Wanneer je buiten in de natuur bent, controleer dan je kleding en huid regelmatig op teken. Veeg teken die zich nog niet hebben vastgebeten direct weg en verwijder teken die zich in de huid hebben vastgebeten zo snel mogelijk en op de juiste manier. Daarom is het belangrijk dat je altijd een tekenverwijderaar bij de hand hebt bij verblijf in tuin of natuur!
Teken, vooral de nimfen en larven, kunnen kleiner zijn dan een millimeter, let dus op kleine zwarte stipjes! Doe ook bij thuiskomst een tekencheck, controleer zorgvuldig het hele lichaam, kijk goed en voel voorzichtig met je handen over je huid, voel je een hele kleine oneffenheid kijk of het een teek is en verwijder haar dan in een rechte beweging op de juiste manier uit de huid. Let op: als je één teek vindt zitten er vaak meerdere! En van een tekenbeet voel je doorgaans niets.
Neem bij thuiskomst ook een douche om eventuele losse teken weg te spoelen. Een teek kan overal op het lichaam bijten, maar houdt vooral van warme en vochtige plekjes zoals achter de oren, in de nek, haarlijn, knieholtes, liezen, bilspleet, navel en oksels. Een verwijderde teek kan in plakband geplakt worden of in een dichtgeknoopt plastic zakje, en worden weggegooid.
(Hier vind je een leuk filmpje over de tekencheck.)
Controleer je kleding en let daarbij speciaal op ‘verstopplekken’ zoals zoomrandjes, kragen, riemen, vouwen, naden, schoenen, omgeslagen of opgerolde broekspijpen en mouwen. Teken verstoppen zich graag een paar dagen in kleding of schoenen. Als je bijvoorbeeld in oude kleding in de tuin hebt gewerkt, kun je een paar dagen later alsnog een teek oplopen bij het aantrekken van die kleren. Een plakkende kledingroller of kleefroller, kan bij het controleren van de kleding een handig hulpmiddel zijn. Hoewel teken de wasmachine (< 60 graden) vaak overleven, gaan ze meestal wel dood als je de kleding een half uur in de wasdroger doet, teken kunnen niet tegen droge lucht. Eventueel kan je tot aan de wasbeurt de gedragen kleding in een gesloten zak bewaren.
Huisdieren nemen de teek vaak als ongenode gast mee naar binnen. Om je huisdier te beschermen tegen teken zijn goede middelen te krijgen bij dierenspeciaalzaken of dierenartsen. Let op, tegen teken werken deze middelen minder lang dan tegen vlooien. Tekendruppels voorkomen dat de teek je huisdier bijt, maar ze houden de teek niet weg en zouden dus toch wel op de vacht kunnen zitten. Doe dus ook bij je huisdier een tekencheck! En beter kun je je huisdier niet bij je in bed nemen.
Let op: honden en paarden kunnen ook ziek worden door tekenbeten!